مقدمه

ویروس پاپیلومای انسانی (Human Papilloma Virus: HPV) گروهی از ویروس‌ها با بیش از 100 نوع مختلف است. برخی از انواع HPV باعث ایجاد زگیل در ناحیه تناسلی و دهان می‌شوند، در حالی که برخی دیگر می‌توانند منجر به سرطان دهانه رحم و آلت تناسلی گردند. تست HPV برای تشخیص وجود این ویروس و ارزیابی خطر ابتلا به سرطان استفاده می‌شود. HPV ویروسی DNA دار است که سلول‌های اپیتلیال پوست و غشاهای مخاطی را آلوده می‌کند. چرخه زندگی ویروس به تمایز سلول‌های میزبان وابسته است. HPV از طریق میکروتروماها وارد سلول‌های پایه می‌شود و ژنوم خود را در هسته سلول ادغام می‌کند. برخی از انواع HPV، به ویژه انواع پرخطر مانند HPV16/18 ، پروتئین‌هایی E6 وE7  را تولید می‌نمایند. محصولات اشاره شده پروتئین‌های سرکوب‌کننده تومور نظیر p53 و pRb را غیرفعال می‌کنند. این فرآیند چرخه سلولی را مختل کرده که منجر به رشد غیرطبیعی سلول‌ها و در نهایت سرطان می‌شود.

انواع HPV

HPV ها به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:

کم‌خطر: معمولاً باعث زگیل تناسلی HPV 6/11 می‌شوند و خطر سرطان را افزایش نمی‌دهند.

پرخطر: می‌توانند منجر به سرطان دهانه رحم و سایر سرطان‌ها شوند. HPV 16/18 مسئول حدود 70% سرطان‌های دهانه رحم هستند. انواع  31، 33، 45، 52 و 58 نیز پرخطرند.

روش‌های انجام تست

پاپ اسمیر: غربالگری اولیه سرطان دهانه رحم با بررسی تغییرات سلولی.

تست: DNA HPV تشخیص  DNAویروس با روش‌  Real-Time PCRمی‌تواند به صورت جداگانه یا همراه پاپ اسمیر (از نمونه بافت نیز استفاده می‌شود.) در بانوان انجام شود.

تست‌های HPV مبتنی بر RNA: بررسی فعالیت ژن‌های E6 و E7 برای شناسایی افراد مستعد پیشرفت ضایعات پیش سرطانی به سرطان.

خودآزمایی: HPV کیت‌هایی برای جمع‌آوری نمونه در خانه و ارسال به آزمایشگاه (در برخی کشورها).

تفسیر نتایج تست HPV

منفی: عدم وجود DNA HPV در نمونه.

مثبت: وجود DNA HPV در نمونه، ممکن است مشخص شود. نتیجه مثبت به معنای ابتلا به سرطان نیست، بلکه نشان‌دهنده افزایش خطر ابتلا است.

بیماری‌های مرتبط با HPV

زگیل تناسلی: زگیل‌های کوچک، گوشتی و برجسته در ناحیه تناسلی.

سرطان دهانه رحم: شایع‌ترین سرطان مرتبط با HPV.

سرطان‌های دیگر: سرطان واژن، فرج، آلت تناسلی، دهان و گلو.

عوامل ژنتیکی و اکتسابی در ابتلا به HPV

ژنتیکی: استعداد بیشتر برای ابتلا و پیشرفت به سرطان به دلیل عوامل ژنتیکی (مشاوره ژنتیک کمک کننده است).

اکتسابی: شرکای جنسی متعدد، شروع فعالیت جنسی در سنین پایین، سیستم ایمنی ضعیف، و ابتلا به سایر عفونت‌های مقاربتی (STIs) مانند HIV.

پایداری عفونت HPV

بیشتر عفونت‌ها خود به خود در عرض 1 تا 2 سال برطرف می‌شوند،اما در برخی موارد می‌توانند پایدار شده و منجر به تغییرات پیش سرطانی و سرطان شوند. نقش سیستم ایمنی در کنترل عفونت HPV بسیار مهم است.

تست HPV در مردان

مردان نیز به HPV آلوده میشوند و دچار زگیل در ناحیه تناسلی، دهان و سرطان آلت تناسلی خواهند شد. به منظور تشخیص بیماری، از تکنیک Real-Time PCR استفاده می‌نمایند. نمونه مورد استفاده آقایان برای بررسی آزمایشگاهی، Semen ، اسپرم، ادرار و یا بافت خواهد بود.

روش‌های درمان بیماری‌های مرتبط با HPV

زگیل تناسلی: کرایوتراپی، لیزر درمانی، الکتروکوتر، داروهای موضعی.

ضایعات پیش سرطانی دهانه رحم: کونیزاسیونLEEP .

سرطان دهانه رحم: جراحی، شیمی درمانی، پرتودرمانی.

پیشگیری از عفونت HPV

واکسن: پیشگیری از ابتلا به انواع پرخطر HPV.

استفاده از کاندوم: کاهش خطر انتقال .

غربالگری منظم: پاپ اسمیر و تست HPV برای تشخیص زودهنگام سرطان دهانه رحم.

مزایا و محدودیت‌های تست HPV

مزایا

تشخیص زودهنگام: تست HPV می‌تواند عفونت HPV را قبل از ایجاد هرگونه تغییر سلولی قابل مشاهده در دهانه رحم تشخیص دهد. این امر به پزشکان اجازه می‌دهد تا بیماران را از نزدیک تحت نظارت قرار داده و در صورت لزوم، اقدامات پیشگیرانه انجام دهند.

پیش‌بینی خطر سرطان: برخی از انواع HPV با خطر بالای ابتلا به سرطان دهانه رحم مرتبط هستند. تست HPV می‌تواند این انواع پرخطر را شناسایی کرده و به پزشکان در ارزیابی خطر ابتلا به سرطان در بیماران کمک کند.

کاهش نیاز به کولپوسکوپی: در برخی موارد،تست HPV می‌تواند به عنوان جایگزینی برای کولپوسکوپی (معاینه دهانه رحم با استفاده از کولپوسکوپ) استفاده شود،که یک روش تهاجمی‌تر است.

غربالگری موثر: تست HPV به عنوان یک ابزار غربالگری موثر برای سرطان دهانه رحم شناخته شده است و می‌تواند به کاهش میزان مرگ و میر ناشی از این بیماری کمک کند.

محدودیت‌ها

تشخیص عفونت، نه بیماری: تست HPV فقط وجود ویروس را (نه بیماری سرطان) تشخیص می‌دهد. بسیاری از عفونت‌های HPV خود به خود برطرف می‌شوند و منجر به سرطان نمی‌شوند.

نتایج مثبت کاذب: تست HPV می‌تواند نتایج مثبت کاذب داشته باشد،به این معنی که ویروس را در افرادی که به آن مبتلا نیستند، تشخیص دهد.

نتایج منفی کاذب: تست HPV می‌تواند نتایج منفی کاذب نیز داشته باشد،به این معنی که ویروس را در افرادی که به آن مبتلا هستند، تشخیص ندهد. این امر به ویژه در مورد زنانی که به تازگی به عفونت HPV مبتلا شده‌اند، صادق است.

اضطراب و نگرانی: نتیجه مثبت تست HPV می‌تواند باعث اضطراب و نگرانی در بیماران شود، حتی اگر عفونت HPV منجر به سرطان نشود.

نیاز به پیگیری: نتایج مثبت تست HPV نیاز به پیگیری و انجام آزمایشات بیشتر دارد که می‌تواند هزینه بر و زمان بر باشد.

عدم تشخیص همه انواع  : HPVتست‌های HPV همه انواع ویروس HPV را تشخیص نمی‌دهند. برخی از انواع HPV که با خطر کمتر ابتلا به سرطان مرتبط هستند،ممکن است توسط تست تشخیص داده نشوند.

تست‌های مرتبط با HPV

تست‌های مرتبط با تست HPV عبارتند از:

تست پاپ اسمیر: این تست سلول‌های دهانه رحم را بررسی می‌کند تا ناهنجاری‌هایی که می‌توانند نشانه‌ای از سرطان دهانه رحم یا تغییرات پیش سرطانی باشند را شناسایی کند. این تست اغلب همراه با تست HPV انجام می‌شود.

کولپوسکوپی: اگر نتایج تست پاپ اسمیر یا HPV غیرطبیعی باشد،کولپوسکوپی برای بررسی دقیق‌تر دهانه رحم انجام می‌شود. در این روش،پزشک از وسیله‌ای با بزرگنمایی ویژه استفاده می‌کند تا دهانه رحم را مشاهده کند.

بیوپسی : در طول کولپوسکوپی، پزشک ممکن است نمونه کوچکی از بافت دهانه رحم را برای بررسی بیشتر بردارد. این روش برای تشخیص قطعی سرطان دهانه رحم یا تغییرات پیش سرطانی ضروری است.

تست‌های ژنوتایپینگ HPV: این تست‌ها با روش Real-Time PCR نوع خاصی از HPV را که فرد به آن آلوده شده است، شناسایی می‌کنند. برخی از انواع HPV خطر بیشتری را برای ایجاد سرطان دارند.

تست‌های تشخیص عفونت‌های مقاربتی دیگر (STI Tests) : از آنجایی که HPV از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود،پزشک ممکن است آزمایش‌های دیگری برای تشخیص سایر عفونت‌های مقاربتی مانند کلامیدیا، سوزاک و سیفلیس را توصیه کند.

به طور خلاصه، تست HPV به تنهایی یا در ترکیب با سایر تست‌ها، به تشخیص زودهنگام و پیشگیری از سرطان دهانه رحم کمک می‌کند. انتخاب تست مناسب به عوامل مختلفی مانند سن، سابقه پزشکی و نتایج تست‌های قبلی بستگی دارد. همیشه با پزشک خود در مورد بهترین گزینه‌های غربالگری مشورت کنید.

نتیجه‌گیری

با توجه به اطلاعاتی که در مورد تست HPV و اهمیت آن ارائه شد، می‌توان نتیجه گرفت که این تست ابزاری حیاتی در تشخیص زودهنگام عفونت HPV و پیشگیری از سرطان در زنان و مردان است. این تست می‌تواند عفونت‌های پرخطر HPV را که می‌توانند منجر به تغییرات پیش سرطانی یا سرطانی در دهانه رحم و آلت تناسلی شوند، شناسایی کند. با وجود اینکه HPV یک عفونت شایع است، اکثر عفونت‌ها خود به خود برطرف می‌شوند. با این حال، شناسایی به موقع عفونت‌های پرخطر از طریق تست HPV به پزشکان این امکان را می‌دهد که بیماران را به دقت تحت نظر داشته باشند و در صورت لزوم اقدامات پیشگیرانه و درمانی مناسب را انجام دهند. همچنین، آموزش و آگاهی‌بخشی به جامعه در مورد این تست از ضروریات مهم حوزه بهداشت و درمان است.

این اطلاعات صرفاً جهت آگاهی عمومی است و جایگزین مشاوره پزشکی نیست. برای تشخیص و درمان، به پزشک مراجعه کنید.

سخن پایانی

آزمایشگاه آریانا، با برخورداری از آخرین تجهیزات آزمایشگاهی و تیم تخصصی مجرب، آماده ارائه خدمات با بالاترین دقت و کیفیت به مراجعان گرامی در این زمینه (با روش Real-Time PCR) خواهد بود.