آزمایش الکتروفورز هموگلوبین

آزمایش الکتروفورز پروتئین (Protein Electrophoresis)یک روش پیشرفته در بیولوژی مولکولی و پزشکی است. این روش برای کمک به تشخیص و نظارت بر انواع بیماری‌ها یا اختلالات مختلف که دارای پروتئین یا سطوح پروتئینی غیرطبیعی هستند، استفاده می‌شود. در الکتروفورز، پروتئینها براساس اندازه و بار الکتریکی خود تفکیک می‌گردند.معمولاً از الکتروفورز پروتئین به تنهایی برای تشخیص بیماری‎ها استفاده نشده و همراه با سایر آزمایش‌ها برای ارائه اطلاعات تشخیصی بیشتر انجام می‌شود.

علت انجام آزمایش

این آزمایش به طور قابل توجهی برای کمک به تشخیص مشکلات تیروئید، ناتوانی در جذب مواد مغذی، بیماری‌های خود ایمنی،دیابت،کم خونی و بیماری‌های کبدی استفاده می‌شود. پروتئین الکتروفورز تکنیکی است که در صورت داشتن علائم خاصی مانند موارد زیر انجام می‌شود:

• کم خونی
• عفونت باکتریایی مکرر
• خون ریزی بیش از حد
• کبودی
• در بیماری‌های کلیوی، که مقدار زیادی پروتئین دفع شده در ادرار، وجود دارد.
• الکتروفورز پروتئین CSF زمانی انجام می‌شود که علائم و نشانه‌هایی از مولتیپل اسکلروزیس وجود داشته باشد.
• الکتروفورز پروتئین‌ها در ادرار زمانی انجام شده که سطح پروتئین به طور غیرطبیعی در ادرار بالا باشد.
• الکتروفورز ایمونوفیکساسیون زمانی توصیه می‌شود که نوار غیر طبیعی ایمونوگلوبولین مونوکلونال در الکتروفورز سرم یا ادرار تشخیص داده شود.

آمادگی برای آزمایش

بیماران باید 10 تا 12 ساعت ناشتا ‌باشند. بسیاری از داروها می‌توانند عملکرد پروتئین، و در ادامه نتایج آزمایش را تغییر دهند. در مورد مصرف هر نوع دارو بهتر است به پزشک اطلاع داده شود.

مراحل انجام آزمایش

مراحل انجام آزمایش شامل موارد زیر است:

• آماده‌سازی نمونه: تهیه نمونه خون از بیماران
• ایجاد میدان الکتریکی: نمونه در داخل یک ژل مخصوص وارد شده و سپس میدان الکتریکی اعمال می‌شود.
• جداسازی پروتئین‌ها: پروتئین‌ها براساس بار الکتریکی خود بر روی ژل حرکت کرده و متوقف می‌شوند.
• تجزیه و تحلیل نتایج: توسط پزشک مربوطه انجام می‌شود.

تفسیر نتایج آزمایش

در این تست معمولاً پنج گروه از پروتئین‌های خاص مورد توجه قرار می‌گیرند:

• آلبومین سرمی: این پروتئین در رشد و ترمیم بافت نقش دارد. افزایش پروتئین آلبومین درکم آبی بدن رخ داده و کاهش آن، مرتبط با بیماری‌های کلیه،کبد،التهاب و تغذیه نامناسب است.
• آلفا-1 گلوبولین: توسط ریه و کبد تولید شده و در بیماری التهابی مانند لوپوس، آرتریت روماتوئید و سرطان افزایش می‌یابد.کاهش پروتئین آلفا-1 گلوبولین می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های کبد و آمفیزم مادرزادی باشد.
• ‌‌آلفا-2 گلوبولین: افزایش این دسته از پروتئین با بیماری‌های التهابی در ارتباط است.کاهش پروتئین آلفا-2 گلوبولین ممکن است نشانه‌ای از همولیز (تجزیه گلبول های قرمز) باشد.
• بتا گلوبولین: این پروتئین در مولتیپل میلوما، وضعیت‌هایی نظیر کلسترول بالا و اترواسکلروز افزایش می‌یابد.کاهش بتا گلوبولین ممکن است نشان از سوء تغذیه و سطوح پایین غیر طبیعی LDL باشد.
• گاما گلوبولین: این پروتئین در بیماری‌های مولتیپل میلوما، رماتیسم مفاصل و لوپوس افزایش می‌یابد.کاهش گاما گلوبولین با اختلالات سیستم ایمنی همراه است.